Załamanie nerwowe – jak się objawia i jak z niego wyjść?
Załamanie nerwowe to inaczej kryzys psychiczny, który jest silną reakcją na daną sytuację lub długotrwały stres. Często jest mylone z depresją, choć, w przeciwieństwie do niej, załamanie nerwowe trwa krócej i jest intensywniejsze (również w skutkach).
Objawy załamania nerwowego
Objawy możemy podzielić na fizyczne i psychiczne.
Fizyczne objawy załamania nerwowego:
- migrena
- duszności (nawet u osób, które nie miały wcześniej problemów z układem oddechowym i nie chorują na astmę)
- problemy z układem trawiennym (biegunki, zaparcia, mdłości, wymioty)
- brak lub zwiększony apetyt
- gwałtowny spadek masy ciała
- problemy ze snem (zarówno z zasypianiem, jak i z koszmarami)
- problemy z koncentracją
- drżenie rąk
Psychiczne objawy załamania nerwowego:
- apatia
- wzmożona tendencja do zachowań autodestrukcyjnych (np. sięganie po alkohol, ryzykowny seks, narkotyki)
- brak motywacji do działania
- stany lękowe
- wybuchy agresji
- poczucie ciągłego napięcia psychicznego (uczucie, że „jeszcze jedna rzecz i się rozsypię”)
- odsuwanie się od bliskich i przyjaciół, potrzeba samotności
- większa podatność na przebodźcowanie
- natręctwa myślowe
- myśli rezygnacyjne i/lub samobójcze
- poczucie, że się traci zmysły
Jak poradzić sobie z załamaniem nerwowym?
Leczenie kryzysu psychicznego jest zależne od przyczyny jego powstania, historii naszego zdrowia psychicznego oraz objawów, jakie u siebie zaobserwujemy. Jeśli wiemy w jaki sposób zareagować na sytuację stresową zgodnie z naszym najwyższym dobrem (np. czujemy, że po prostu potrzebujemy się zatrzymać i zresetować), wówczas sięgnięcie po dodatkową pomoc nie zawsze jest potrzebne – zależy to tylko od naszych odczuć. W sytuacji jednak, kiedy nie mamy odpowiednich narzędzi i czujemy, że problemy się nasilają zamiast odpuszczać – wówczas warto zgłosić się do psychiatry lub psychologa. W takiej sytuacji będziemy mieć możliwość nie tylko przetrwania danego problemu, ale również przepracowania jego przyczyn oraz nauczenia się w jaki sposób radzić sobie z załamaniem nerwowym w przyszłości.
Co może doprowadzić do załamania nerwowego?
Przyczyny kryzysu psychicznego mogą być rozmaite – wszystko zależy od naszej odporności, przeżytych traum oraz ekspozycji na stres. Przyczyny nie muszą być „duże”, tak jak utrata pracy, śmierć w rodzinie, problemy w związku – czasem wystarczy drobna sprzeczka, która uruchamia całą lawinę po to, by nam uświadomić, że nasze życie nie idzie w kierunku, który nam się podoba.
Mam załamanie nerwowe – jak mogę sobie pomóc?
- Bądź dla siebie jak najlepszy przyjaciel i rodzic: zamiast się karcić za wybuchy emocji, spróbuj się przytulić i wysłuchać co Twoje Wewnętrzne Dziecko ma do powiedzenia;
- Korzystaj z ułatwień, by o siebie zadbać – jeśli nie masz siły i/lub ochoty na gotowanie, zamów gotowe jedzenie. Jeśli nie masz siły na zakupy – poproś kogoś o ich zrobienie lub skorzystaj ze sklepu online;
- Pozwól się sobie zatrzymać – masz prawo robić NIC. Jeśli po pracy jedyne na co masz ochotę to leżeć i gapić się w sufit – pozwól sobie na to. Tak samo jak na drzemki czy oglądanie tylko „głupich TikToków” czy „durnych seriali”. Widocznie tego potrzebujesz.
- Powiedz bliskiej osobie co się z Tobą dzieje – z jednej strony będziesz mieć poczucie, że nie jesteś z tym sam/a, z drugiej – w razie, gdyby Twój stan wymykał się spod kontroli, ktoś będzie w stanie Ci o tym powiedzieć i ewentualnie popchnąć w kierunku sięgnięcia po profesjonalną pomoc.
- Nie wstydź się poprosić o pomoc – pamiętaj tylko, że rodzina czy przyjaciele nie są Twoimi terapeutami. Mimo najszczerszych chęci, mogą tego nie udźwignąć. Dlatego, jeśli czujesz, że w otoczeniu nikt Cię nie rozumie, sięgnij po pomoc psychologa lub psychiatry.
- Działaj zgodnie z sobą – wsłuchaj się w swoje ciało i intuicję. One wiedzą, co jest dla Ciebie dobre w danej chwili. Może to być chwilowa alienacja a może całkowita weryfikacja kręgu znajomych, by wywalić toksyny? Czy chcesz psychoterapię czy to ten moment, kiedy warto wspomóc się lekami? Odpowiedzi znajdziesz w sobie.