Co to jest zespół Otella? Objawy i charakterystyka

Zespół Otella to, według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, rodzaj zaburzenia psychicznego wywołanego spożywaniem alkoholu. Polega on na skrajnej, niezdrowej zazdrości wobec partnera.

Charakterystyka zespołu Otella

Zespół Otella, zwany także obłędem alkoholowym czy też obłędem zazdrości to zaburzenie psychiczne, należący do grupy psychoz urojeniowych, w którym osoba dotknięta nim odczuwa chorobliwą zazdrość wobec partnera/partnerki. Zazdrość nie jest oparta na jakichkolwiek obiektywnych dowodach, lecz wynika z zaburzeń funkcjonowania mózgu wynikających z nadużywania alkoholu, substancji psychoaktywnych i/lub chorowania na schizofrenię paranoidalną. Chory nie tylko podejrzewa o zdradę swoją drugą połówkę, lecz także dąży do konfrontacji i wymusza „przyznanie się do winy” niewiernego partnera/partnerkę.

Przyczyny zespołu Otella

• nadużywanie alkoholu i/lub substancji psychoaktywnych
• osobowość paranoiczna
• chorowanie na schizofrenię paranoidalną
• chorowanie na psychozę starczą

Objawy obłędu zazdrości

• przekonanie o tym, że druga strona jest niewierna i posiada nie jednego, lecz całą rzeszę kochanków
• ciągłe kłótnie i awantury, wprowadzanie chaosu i napięcia w relacji na bazie podejrzeń
• wymuszanie na partnerze/partnerce „przyznania się do winy” z jednoczesnym zapewnieniem, iż przyznanie się sprawi, że zdrada zostanie wybaczona
• skrajne próby kontrolowania partnera/partnerki: instalacja aplikacji szpiegowskich na telefonie, śledzenie, niezapowiedziane „sprawdzanie” co robi partner/partnerka
• naruszanie prywatności drugiej strony
• eskalacja podejrzeń o zdradę na podstawie surrealistycznych dowodów winy, np. powiedzenia „dzień dobry” kurierowi czy też uśmiechnięcia się do kelnera/kelnerki
• mania prześladowcza – brak dowodów doprowadza chorego do przekonania, że tak naprawdę partner/partnerka tak dobrze kryją się ze zdradą a nie, że do niej nie dochodzi
• wybuchy agresji i przemocy fizycznej, psychicznej lub seksualnej wobec partnera/partnerki
• manipulowanie otoczeniem – chory zaczyna do swojej gry wciągać osoby ze swojego otoczenia, w celu włączenia ich w proces poszukiwania dowodów zdrady

Czy zespół Otella można leczyć?

Obłęd alkoholowy jest przewlekłym problemem psychicznym, który wymaga leczenia psychiatrycznego. Nie jest to jednak proste – ze względu na to, że w terapii wykorzystywane są neuroleptyki oraz pacjent jednocześnie przechodzi odwyk, objawy zespołu Otella mogą się nasilić, co w rezultacie może skutkować przerwaniem terapii. Podobna sytuacja może mieć miejsce, kiedy nastąpi remisja choroby – wówczas chory cierpiący na psychozę alkoholową może odmówić dalszego leczenia, łudząc się, że jest już zdrowy.

W sytuacji, kiedy zachowanie chorego zagraża życiu lub zdrowiu  (jego lub osób z jego otoczenia), leczenie może zostać podjęte na kanwie nakazu sądowego.