Lenistwo – czym jest i czy faktycznie należy z nim walczyć?
Lenistwo w naszej kulturze jawi się jako jedna z wad. Jest uznawane za jeden z siedmiu grzechów głównych, co sprawia, że tym bardziej patrzymy na nie w sposób skrajnie negatywny. Do tego dochodzą wpajane nam od dzieciństwa hasła: „nie bądź leniwy/a”, „znowu leżysz? leń z ciebie!”. Nic zatem dziwnego, że gdy dowiadujemy się, że mamy prawo nic nie robić – odczuwamy dysonans poznawczy i zastanawiamy się czym tak naprawdę jest lenistwo.
Czym jest lenistwo?
Lenistwo to naturalny (odziedziczony po przodkach) stan, w którym ciało i umysł dążą do odpoczynku, by zrealizować potrzebę regeneracji. Nie występuje samoistnie, często u podstaw lenistwa leży wyczerpanie psychiczne (np. trwały stres, trudna sytuacja rodzinna, problemy), fizyczne (np. praca fizyczna, nagły, duży wysiłek, ostry trening) czy emocjonalne (np. kłótnia z partnerem/partnerką, podjęcie życiowych decyzji). Słowem: lenistwo pełni funkcję sygnalizacyjną, która ma nas skłonić do odpoczynku. Jeśli tego sygnału nie odbierzemy i będziemy się zmuszać do dalszego wysiłku, wówczas możemy doprowadzić do powstania problemów zdrowotnych – zarówno fizycznych, jak i psychicznych.
Dlaczego pozwolenie sobie na lenistwo jest ważne?
Każdy człowiek potrzebuje się czasem zatrzymać. Dzięki temu jesteśmy w stanie nabrać sił oraz zdystansować się do sytuacji, które były dla nas zbyt intensywne i/lub trudne. Potrzeba zrobienia sobie leniwego dnia (dni) często jest niczym innym jak formą zapobiegania stanom lękowym czy chorobami psychosomatycznymi.
Przyczyny lenistwa
Lenistwo samo sobie jest reakcją naszego organizmu na bodźce. Jego przyczynami mogą być:
- sytuacje stresowe
- trwanie w toksycznej relacji (która dosłownie wysysa z nas siły)
- przeżycie traum
- nadmiar obowiązków
- nieumiejętność stawiania granic, robienie rzeczy ponad swoje siły
- poczucie braku kontroli nad swoim życiem
- depresja
- duże wydarzenia w życiu (np. zmiana pracy, narodziny dziecka, ślub)
- nadmierne wymagania względem siebie
- blokady wywołane nieprzepracowanym Cieniem i Wewnętrznym Krytykiem
- nieprzepracowanie Skrzywdzonego Wewnętrznego Dziecka
…i wiele innych.
Czy lenistwo to wada?
Lenistwo nie jest wadą, lecz informacją dla nas, że potrzebujemy odpoczynku. Jeśli przez dłuższy czas sobie na niego nie pozwalaliśmy – nasza potrzeba w tym aspekcie wzrasta. Tak samo, jeśli stale tkwimy w niekomfortowej dla nas sytuacji (toksyczna relacja, wyniszczająca nas praca, etc.), potrzeba lenistwa i nic nie robienia, będzie stale rosnąć. Tak naprawdę kluczowe jest zrozumienie przyczyn, które doprowadzają nas do odczuwania tej potrzeby i ich przepracowanie. Lenistwo nigdy nie bierze się z powietrza – warto zatem zastanowić się, jak zwiększyć swój komfort na już oraz jakie kroki należy podjąć, by nasza sytuacja się poprawiła w dalszej perspektywie. Wszystkie te działania tempem i intensywnością muszą być dopasowane do nas i naszych sił. Jeśli mamy obecnie ochotę się zatrzymać, oglądać tylko filmy na TikToku i spać – dajmy to sobie. Przyjdzie pora, w której podejmiemy mniejsze lub większe działania, ale warto dać sobie czas.