Reactive abuse – czym jest i jak je rozpoznać?

Reactive abuse to zachowanie, w którym ofiara w reakcji na zachowania przemocowe atakuje swojego oprawcę, co ten wykorzystuje przeciwko niej. Najczęściej wtedy dochodzi do gaslightingu i udowadniania, że to tak naprawdę ofiara jest sprawcą całej sytuacji.

Jak wygląda reactive abuse?

Do reactive abuse dochodzi najczęściej w sytuacji, kiedy oprawca w trakcie kłótni przekracza coraz mocniej granice swojej ofiary, stosując jednocześnie triki manipulacyjne. Do tego, mimo próśb o zaprzestanie pewnych zachowań lub też o zrobienie przerwy dla ochłonięcia emocji, kontynuuje swoje zachowanie, coraz bardziej napierając na ofiarę. W momencie, kiedy ta wybuchnie słownie lub fizycznie, przyjmuje stoicką postawę, twierdząc, że to on – oprawca – jest ofiarą i czuje się zagrożony całą sytuacją. Może nawet stosować zastraszanie, np. grożąc wezwaniem policji lub zrobieniem sobie krzywdy.

Przyczyny reactive abuse

• przemoc psychiczna
• gaslighting
• przemoc słowna
• mansplaining
• umniejszanie
• przekraczanie granic ofiary, mimo ich wyraźnego stawiania

Dlaczego reactive abuse to wygrana oprawcy?

Każdorazowy wybuch emocji karmi naszego oprawcę. Im częściej i gwałtowniej tracimy nad sobą panowanie, przechodzimy w sytuacji kryzysowej w krzyk czy atak fizyczny, tym większą kontrolę dajemy drugiej osobie nad sobą. Dlaczego? Ponieważ widzi, że jego techniki działają. Widzi, że reagujemy, spalamy się i to, co robi, trafia w nasze czułe punkty, systematycznie nas niszcząc. Każdy taki wybuch to spalenie naszych zasobów energetycznych i jednoczesne przyjęcie zrzucanej na nas odpowiedzialności za sytuację. Czujemy się winni wybuchu, jeśli zatem tuż po nim dochodzi do grożenia rozstaniem a mamy lękowy styl przywiązania, jesteśmy w stanie ulec i wziąć na siebie całe zło tego świata, byle tylko druga osoba została. Słowem: poddajemy się i ulegamy oprawcy, który może dowolnie wiele na tym ugrać.

Czym grozi reactive abuse?

Długotrwały stres, który wyzwala w nas reactive abuse może doprowadzić do zespołu stresu pourazowego (PTSD), stanów lękowych, depresji, bezsenności, zaburzeń odżywiania, chorób układu krążenia czy też problemów z układem trawiennym.

Jak przeciwdziałać reactive abuse?

Nie jest to proste działanie, zwłaszcza, jeśli jesteśmy już w spirali przemocy. Wówczas nasz układ nerwowy staje się rozregulowany i bardziej wrażliwy na choćby najmniejsze przekroczenie naszych granic, reagując bardzo intensywnie. To, co można dla siebie zrobić, to nauczyć się odróżniania emocji od odczuć i traktowania swoich emocji jako informacji przeznaczonych tylko dla nas samych.

Jest to jednak proces długofalowy, a jak sobie pomóc gdy sytuacja ma miejsce tu i teraz? Najlepiej jest zastosować technikę szarej skały, czyli nie reagować. Wyobrazić sobie, że druga osoba jest jak za szybą i jej słowa odbijają się od oddzielającego nas szkła. Jeśli to możliwe i czujemy się na siłach, możemy także fizycznie ruszyć się z miejsca i opuścić pomieszczenie.